دندان ها را چگونه شماره گذاری می‌کنند؟

دهان و دندان ها از قسمت های مختلفی تشکیل شده اند. دندانپزشکان برای بررسی دقیق دندان ها و همچنین دلایل دیگر دندان ها را شماره گذاری کرده اند. این شماره گذاری در تمام دنیا یکتا بوده و همه دندانپزشکان از آن استفاده می کنند. شاید در هنگام معاینه توسط دندانپزشک شما نیز با این شماره ها آشنا شده باشید. در ادامه به بررسی شماره هر دندان خواهیم پرداخت.

4 نوع دندان چیست و چرا به آن ها نیاز داریم؟

دندان ها سخت ترین مواد در بدن هستند. دندان ها صرف نظر از قرار گرفتن در اولین مرحله از دستگاه گوارش، نقش مهمی را در توانایی صحبت کردن ایفا می کنند. انسان ها دارای دو دسته دندان هستند. دسته اول از زمان جنینی و در رحم مادر تشکیل می شوند. دندان های نوزادی به شکل گیری فک، جویدن مناسب مواد غذایی و یادگیری بیان اولین کلمات به افراد کمک می کنند. اغلب کودکان در ابتدا بیرون آمدن 20 دندان را تجربه می کنند که 10 مورد در فک بالا و 10 مورد دیگر در فک پایین جای گرفته اند. این دندان ها همگام با رشد و توسعه ساختار صورت در نهایت با 32 دندان دائمی جایگزین می شوند که 16 دندان در هر فک جای می گیرد.

آموزش مسواک زدن دندان های کودک ۲ ساله

دهان انسان دارای 4 نوع دندان است که هر کدام هدف مشخصی را در خوردن و جویدن دنبال می کنند. انواع دندان ها به همراه تعداد شان در پایین بیان شده است:

✅ 8 دندان پیش

✅ 4 دندان نیش

✅ 8 دندان آسیاب کوچک

✅ 12 دندان آسیاب بزرگ (به همراه 4 دندان عقل)

دهان یک فرد بالغ طبیعی دارای 32 دندان است که همگی (به جز دندان های عقل) تا سن 13 سالگی از لثه بیرون آمده اند.

دندان پیش 

میانی ترین دندان ها هستند که 4 عدد از آن ها در هر فک وجود دارد. اغلب افراد به طور طبیعی دارای 8 دندان پیش هستند. این موارد نزدیک ترین دندان ها به مواد غذایی و اولین دندان هایی هستند که در کودکان خردسال از لثه بیرون می آیند.

دندان نیش 

دندان های نوک تیزی هستند که در کنار دندان های پیش قرار گرفته اند. این موارد دندان هایی اندک نوک تیز هستند که در کنار دندان های پیش جای گرفته اند. گاهی اوقات این دندان ها با نام کوسپید یا دندان های چشمی نیز شناخته می شوند زیرا دقیقا در زیر کاسه چشم قرار دارند.

دندان آسیاب کوچک

دندان های صافی هستند که در پشت دهان قرار داشته و در جویدن غذا بهترین عملکرد را دارند. این دندان ها در بین دندان های نیش و آسیاب بزرگ قرار گرفته اند. آسیاب های کوچک دارای دو نوک تیز در سطح خود هستند. این موارد، دندان های میانه ای در نظر گرفته می شوند که غذا را از دندان های پیش به سمت دندان های آسیاب بزرگ هدایت می کنند.

دندان آسیاب بزرگ (دندان های عقل)

این دندان ها در سن 18 سالگی بیرون آمده و اغلب جهت پیشگیری از جا به جا کردن دیگر دندان ها با جراحی از لثه خارج می شوند. هر دندان از قسمت تاج خود در دهان نمایان شده و ریشه آن با گذشتن از خط لثه تا به درون فک ادامه می یابد.

دندان های آسیاب بزرگ برای خرد کردن و جویدن غذا به کار می روند. افراد بالغ به طور طبیعی دارای 12 دندان آسیاب بزرگ هستند که 4 عدد از آن دندان عقل نامیده می شوند. هر سمت از فک بالا و پایین دارای 3 دندان آسیاب بزرگ است. این نوع آسیاب ها بزرگ ترین دندان های بدن هستند که برای مهار نیروی به کار رفته در جویدن، خرد کردن و فشردن طراحی شده اند.

4 آسیاب آخر در سنین 18 تا 25 سالگی در 4 گوشه دهان از لثه بیرون آمده و عنوان دندان عقل را با خود به همراه دارند. در اغلب موارد، دندان ها همراه با بیرون آمدن از لثه سبب ایجاد احساس درد می شوند. دندان های عقل برخلاف دیگر دندان های دائمی، در صورت بیرون آمدن ناقص یا یک طرفه می توانند مشکل ساز شوند. این وضعیت، تمیز کردن آن ها را دشوار تر کرده و مشکلاتی را تحت عنوان نهفتگی دندان عقل به وجود می آورند.

چه زمانی باید دندان های عقل را کشید؟

دندان های عقل معمولا پس از بیرون آمدن به صورت کامل، برداشته می شوند. با این حال، در صورتی که دندان عقل به طور کامل بیرون نیامده و به صورت نهفته باقی بماند نیاز به جراحی دندان عقل روی عصب است. نهفتگی دندان عقل الزاما سبب بروز مشکلات فوری نشده اما با گذشت زمان می تواند به عفونت مبتلا شده، به دندان های مجاور آسیب رسانده و دیگر مشکلات دهانی را به وجود آورد.

علائم نفهتگی دندان های عقل شامل موارد زیر می شوند:

• خونریزی یا حساسیت به لمس در لثه ها
• تورم یا قرمزی لثه ها
• درد و ناراحتی فک
• بوی بد مداوم
• طعم نامطلوب در دهان
• مشکل در غذا خوردن و باز کردن دهان
• سردرد های مداوم

در اغلب موارد، دندانپزشک وضعیت دندان های عقل را پس از دریافت تصویر برداری اشعه ایکس بیان می کند. در هر حال، در صورت تجربه هر کدام از علائم بالا باید فورا به دنبال مراقبت پزشکی بود.

عوارض کشیدن دندان عقل در زمان پریود چیست؟

دندان ها را چگونه شماره گذاری می‌کنند؟

دندانپزشکان از یک روش شماره گذاری دو رقمی استفاده می کنند. ردیف سمت راست و بالایی دندان ها با شماره 1 (برای مثال 11)، ردیف سمت چپ و بالایی دندان ها با شماره 2 (برای مثال 21)، ردیف سمت چپ و پایینی دندان ها با شماره 3 (برای مثال 31) و ردیف سمت راست و پایینی دندان ها با شماره 4 (برای مثال 41) شروع می شود.

امکان دارد افراد همه شماره ها را نداشته باشند. برای نمونه، دندان 48 یک دندان عقل است که اغلب جهت بهبود سلامت کلی دهان توسط دندانپزشک کشیده می شود. نیمه بالایی دهان دارای شماره های کوچک تری است. این شماره ها از 11 تا 17 و 21 تا 27 بر روی چارت دندانی نشان داده می شوند. روش شماره گذاری هدف دیگری نیز دارد که آن تعیین نوع دندان مورد نظر است. از آن جایی که شماره گذاری از نیمه ربع فوقانی در سمت راست شروع می شود، دو دندان اول دندان های پیش بوده و با شماره های 11 و 12 شناخته می شوند. دندان بعدی یک نیش است که عدد 13 را به خود اختصاص داده است.

برای دریافت نوبت و مشاوره با دندانپزشک خود همین حالا تماس بگیرید

دندانپزشکان با استفاده از این اطلاعات می توانند به سرعت دندان های مبتلا را شناسایی کنند.

آشنایی با ساختار و آناتومی دندان

دندان را می توان به دو بخش عمده تاج و ریشه تقسیم بندی کرد. بخش نمایان دندان در دهان، تاج بالینی و بخش غیر نمایان ریشه بالینی نامیده می شود. از نظر تشریحی، تاج و ریشه را می توان بر اساس ساختار و نوع بافت دندانی سخت و پوشاننده سطح خارجی دندان از هم تمایز داد. تاج به وسیله مینای دندان و ریشه به وسیله سیمان دندانی پوشیده شده اند. مینای دندان یک بافت سخت، فاقد عروق، بسیار قدرتمند و سرشار از مواد معدنی است.

این لایه در اصل جهت ارائه یک عایق حرارتی و محافظت از بافت های حیانی درون دندان به وجود آمده است. مینای دندان مستعد پوسیدگی، فرسودگی و حل شدن در اسید است. سیمان دندان بافتی نرم تر و حساس تر است. سیمان و ریشه دندان ممکن است در اثر یک آسیب ضربه ای به دندان یا بیماری پریودونتال در معرض محیط دندان قرار گرفته و نمایان شوند. یک لایه عاج دندانی در زیر مینا و سیمان دندان در سرتاسر نواحی تاج و ریشه وجود دارد. عاج دندان یک بافت زنده و دارای عصب است که وظیفه تشکیل بخش زیادی از ساختار سخت دندان را بر عهده دارد.

بهترین آنتی بیوتیک های دندانپزشکی کدام اند؟

ناحیه ای که عاج و مینای دندان به یکدیگر می رسند، محل اتصال مینا و عاج (DEJ) نام دارد. مرزی که ریشه تشریحی و تاج تشریحی دندان به یکدیگر می رسند، محل اتصال سیمان و تاج (CEJ) نام دارد. حفره پالپ فضایی در ریشه دندان است که با پالپ زنده دندان پر شده است. این پالپ بافتی دارای عروق خونی، رشته های اعصاب و رنگی صورتی است. انتهای ریشه دندان اپکس یا نوک ریشه نام دارد. مجرای نوک دندان فضایی است که عروق خونی و اعصاب به پالپ دندان وارد می شوند.

دلایل عقب رفتگی لثه + راه های پیشگیری و درمان

عفونت ها نیز می توانند از این مسیر به بافت های نرم و آلوئولی اطراف انتشار یابند. روش شمارش فدراسیون جهانی دندان رایج ترین روش در شمارش و نام گذاری دندان ها است. این روش با استفاده از 2 شماره محل و نام هر دندان را مشخص می کند. در این روش فک ها به 4 ناحیه تقسیم می شوند. اولین عدد بیانگر شماره ناحیه است.

• ربع بالا و راست      1 ß
• ربع بالا و چپ    2 ß
• ربع پایین و چپ      3 ß
• ربع پایین و راست      4 ß

دومین شماره به نوع دندان در ناحیه مشخص شده اشاره دارد:

• دندان پیش مرکزی – 1
• دندان پیش جانبی – 2
• دندان نیش – 3
• اولین آسیاب کوچک – 4
• دومین آسیاب کوچک – 5
• اولین آسیاب بزرگ – 6
• دومین آسیاب بزرگ – 7
• سومین آسیاب بزرگ – 8

روش شماره گذاری دندان های شیری

روش شماره گذاری دندان های شیری نیز مشابه روش قبل بوده با این تفاوت که شماره نواحی مختلف دهان از 5 تا 8 است.

فیشور سیلانت تراپی چیست؟

برای مثال:

• ربع بالا و راست – 5
• ربع بالا و چپ – 6
• ربع پایین و چپ – 7
• ربع پایین و راست – 8

همچنین، به دلیل عدم وجود دندان های آسیاب کوچک از اعداد 1 تا 5 برای شماره گذاری دندان های هر ناحیه استفاده می شود:

• دندان پیش مرکزی – 1
• دندان پیش جانبی – 2
• دندان نیش – 3
• اولین آسیاب – 4
• دومین آسیاب – 5

برای مثال عدد 82 به دندان شیری پیش جانبی در ربع پایین و راست اشاره دارد.

دکتر میلاد افشار دندانپزشک و متخصص ایمپلنت و جراحی دندان تلفن: ۰۲۱۲۶۱۴۰۱۳۴