فرق بین ترمیم مستقیم و ترمیم غیر مستقیم دندان چیست؟
در واقع ترمیم دندان توصیف کننده ی بازسازی ساختار آسیب دیده ی دندان ها است. ترمیم دندان ها به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم صورت می گیرد. می توان گفت که اعمالی مانند پر کردن دندان ها جزو ترمیم مستقیم و سایر ترمیم هایی که خارج از حفره دهان انجام می شوند ترمیم غیر مستقیم می گویند. ترمیم غیرمستقیم عموما در قالب های جداگانه ای بر روی دندان ها اعمال می شوند مانند انواع روکش دندان. این که شما کدام نوع ترمیم را ترجیح می دهید به خود شما بستگی دارد. ما در این مقاله قصد داریم به بررسی تعریف ترمیم مستقیم و غیر مستقیم دندان و فرق بین این دو بپردازیم پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
ترمیم مستقیم دندان
در روش ترمیم مستقیم دندان کلیه اعمال و اقدامات لازم برای ترمیم دندان ها به صورت مستقیم و در داخل دهان انجام می شود. اکثر افراد ترمیم مستقیم دندان را با نام معمول پرکردن دندان می شناسند. یکی از متداول ترین راه های درمان و ترمیم دندان های آسیب دیده پر کردن دندان می باشد. دندانپزشکان به منظور پر کردن دندان ابتدا آن ها را از هر گونه عفونت و پوسیدگی تمیز کرده و سپس به وسیله ی موادی که با ساختار دندان سازگاری دارند به پر کردن حفره ایجاد شده در دندان می پردازند. امروزه ترمیم مستقیم دندان تمامی مراحل ذکر شده را در یک روز انجام می دهند. در روش ترمیم مستقیم برای ترمیم دندان های آسیب دیده از موادی مانند آمالگام، رزین آینومر، گلاس آینومر و رزین کامپوزیت استفاده می شود. امروزه برای ترمیم مستقیم دندان ها بیشتر از آمالگام که ماده ای مقاوم و غیر همرنگ دندان ها می باشد استفاده می کنند. در ادامه به توضیح مختصری درباره مواد نام برده می پردازیم.
ترمیم مستقیم دندان با آمالگام
باید بگوییم که آمالگام ترکیبی از جیوه، نقره،روی، مس و قلع است. آمالگام نقره دارای نصب آسان، هزینه کم و استحکام و مقاومتی قابل توجه است. آمالگام ماده ای بی خطر بوده و در ترمیم مستقیم دندان موثر است. تنها مشکل استفاده از این ماده این است که از نظر زیبایی جذاب نمی باشد. یکی از معایب استفاده از آمالگام برای پر کردن دندان ایجاد حساسیت کم نسبت به سرما و گرما پس از ترمیم دندان است.
ترمیم مستقیم دندان با کامپوزیت
مواد کامپوزیتی از رزین های مصنوعی ساخته شده اند و به دلیل مشابهت بیشتر آن ها با رنگ دندان بسیار محبوب تر از آمالگام می باشند. مواد کامپوزیتی بسیار گران تر و پرهزینه تر از پودر آمالگام نقره هستند و اما دوام کمتری دارند. اصولا پر کننده های کامپوزیتی را هر 5 یا 6 سال یکبار تعویض می کنند.
ترمیم مستقیم دندان با مواد گلاس آینومر
گلاس آینومر از ترکیب دو پودر پلی آکریلیک و گلاس سیلیکات ساخته می شود. با ترکیب این دو پودر با یکدیگر ماده ای سفت و کرمی رنگ ایجاد می شود. ماده گلاس آینومر به دلیل دارا بودن ترکیباتی مانند فلوراید از پوسیدگی دندان ها جلوگیری می کند. این ماده از قیمت تقریبا متوسطی هستند و دارای عملکرد نسبتا ضعیفی هستند. از گلاس آینومر عمدتا برای ترمیم مستقیم دندان کودکان استفاده می کنند. ترمیم مستقیم دندان با گلاس آینومر و یا کامپوزیت به دلیل این که از نظر ظاهری بسیاری شبیه به دندان هستند برخلاف آمالگام که دارای رنگی نقره ای و یا تیره است قابل مشاهده نیستند و یا اگر هم باشند بسیار کمتر از آمالگام است.
باندینگ دندان
از دیگر روش های ترمیم مستقیم دندان می توان به باندینگ دندان اشاره کرد. عموما از باندینگ دندان به منظور ترمیم ترک خوردگی ها، کاهش و یا رفع فاصله بین دندان ها و یا تغییر شکل دندان ها استفاده می کنند. لازم به ذکر است که باندینگ بسیار شکننده و دارای طول عمر و دوام کمتری می باشد و تنها بخشی از دندان را پوشش خواهد داد.
مزابا و معایب باندینگ کامپوزیت دندان برای اصلاح لبخند
جنبه های منفی ترمیم مستقیم دندان
روش ترمیم مستقیم دندان علاوه بر مزیت هایی که دارد دارای جنبه های منفی نیز می باشد. یکی از جنبه های منفی این روش ناپایدار بودن آن است. ناپایدار بودن روش مستقیم ترمیم دندان موجب افزایش هزینه ها در مدت زمان طولانی می شود. یکی دیگر از مشکلات استفاده از روش ترمیم مستقیم ایجاد آسیب های بیولوژیکی است. مواد استفاده شده شده در ترمیم مستقیم دندان مانند گلاس آینومر و کامپوزیت ممکن است چندان محکم نبوده و دچار انقباض شوند، به همین دلیل با گذشت مدت زمانی ممکن است موجب ایجاد فشار و سایش شوند. ترمیم مستقیم دندان یا همان پر کردن دندان راهکار مناسبی برای ترمیم حفره های کوچک دندانی است اما برای ترمیم حفره های بزرگ ممکن است مشکلاتی ایجاد کند.
نکات دانستنی بعد از ونیر کامپوزیت
ترمیم غیر مستقیم دندان
برخلاف ترمیم مستقیم دندان در ترمیم های غیر مستقیم تمامی اعمال و اقدامات در خارج از دهان و در لابراتوارهای دندانپزشکی و توسط لوازم و تجهیزات تخصصی پیشرفته انجام می گیرد و برخلاف روش ترمیم مستقیم، معمولا بیش از یک جلسه طول می کشد. روش ترمیم غیر مستقیم دندان با توجه به این که نیازمند اقدامات، ابزار و مواد بیشتری می باشد نسبت به روش ترمیم مستقیم دارای هزینه های بیشتری می باشد. در صورت ایجاد آسیب های دندانی گسترده تر و شدیدتر بر خلاف ترمیم مستقیم دندان، ترمیم غیر مستقیم می تواند ظاهر با ثبات تر و زیباتری را برای دندان هایتان به ارمغان بیاورد. ترمیم غیر مستقیم دندان شامل مواردی همچون روکش، لمینت دندان، بریج(یا همان پل) دندان، تاج دندان، ایمپلنت دندان، آنلی و اینلی می باشد که در ادامه هر کدام را به اجمال مورد بررسی قرار می دهیم.
ونیر:
ونیر روکش هایی هستند که به منظور سفید و زیبا نشان دادن دندان ها و ایجاد ظاهری زیبا و جذاب در آن ها به کار برده می شوند. در واقع ونیر ها لایه هایی نازک هستند که در جهت ترمیم دندان ها کاربردهای فراوانی دارند.
بریج(پل):
بریج ها پروتزهای مصنوعی هستند که به دندان های فرد و یا ایمپلنت ها چسبانده می شوند. بریج ها ممکن است طلا یا آلیاژهای فلزی،کامپوزیت و یا سرامیک شاخته شوند.
جایگزینی دندان پر شده با ایمپلنت یا ونیر
ایمپلنت:
ایمپلنت در واقع پایه است که دندانپزشک به وسیله پیچ آن را درون فک بیمار قرار می دهد و سپس با روکش دندان فضای خالی آن ها را پر می کند.
اینلی:
اینلی به نوعی پرکردگی جامد گفته می شود که درون آزمایشگاه تولید و سپس درون حفره دندانی قرار می گیرد.
آنلی:
آنلی نیز ماند اینلی درون آزمایشگاه ساخته می شود اما برخلاف اینلی علاوه بر سطوح جونده، اطراف آن را نیز پوشش می دهد.
لازم به ذکر است که اینلی و آنلی ممکن است که از کامپوزیت و در لابراتوارهای دندانپزشکی ساخته شوند. این روکش ها مانند کامپوزیت هم رنگ دندان هستند. می توان گفت که آن ها بیشتر دچار سایش و تغییر رنگ هستند و مقاومت و استحکام آن ها از پرسلن و یا ترمیم های فلزی کمتر است.
حال که انواع روش ترمیم غیرمستقیم را شرح دادیم باید بگوییم که موادی که در ترمیم غیرمستقیم استفاده می شوند کاملا سالم و بهداشتی هستند. این مواد موجب می شوند که ترمیم دندان های آسیب دیده کاملا ایده آل و شبیه به سایر دندان ها انجام شود. از جمله مزایای ترمیم غیر مستقیم دندان نسبت به ترمیم مستقیم دندان این است که دارای ماندگاری بیشتری هستند و هیچ فشاری را درون دندان و یا در محل اتصال خود ایجاد نمی کند.
سخن آخر
ترمیم غیر مستقم دندان نسبت به ترمیم مستقیم گران تر می باشد اما با در نظر داشتن تعداد دفعات ترمیم مستقیم باید گفت که ترمیم غیرمستقیم به صرفه تر است. در روش ترمیم غیر مستقیم اجزای ساخته شده نیازی به تعویض و جایگزینی ندارند و می توانید مدتی بسیار طولانی از آن ها استفاده کنید. در ترمیم مستقیم دندان در برخی موارد نیاز است که مواد پرکننده دندان تعویض شوند که این امر موجب تضعیف بافت دندان شده و به مرور زمان ممکن است آسیب های بیشتری به آن وارد کند تا حدی که برای محافظت از آن نیاز به قرار دادن روکش بر روی دندان باشد. به طور کلی می توان گفت که ترمیم غیر مستقیم دندان ها روشی بهتر، برتر و موثر تر از روش ترمیم مستقیم دندان است به همین جهت موجب ماندگاری بهتر و بیشتر دندان ها می شود.
از آن جایی که دندان ها نقش بسیار مهم و بسزایی در زیبایی و سلامت انسان دارند توجه و مراقبت از آن ها امری بسیار ضروری و غیر قابل اهمال است. برخی مواقع به دلیل سهل انگاری و یا هر دلیل دیگری دندان های ما دچار آسیب می شوند و به ترمیم نیاز پیدا می کنند. راه های مختلفی برای ترمیم این آسیب دیدگی ها وجود دارد که در این مقاله به آن ها اشاراتی کردیم البته ما با حفظ بهداشت و مراقبت از دهان و دندان خود می توانیم به راحتی از ایجاد آسیب به آن ها جلوگیری کرده تا دیگر نیازی به ترمیم آن ها نداشته باشیم. هیچ چیزی هر چند که مستحکم و زیبا باشد نمی تواند جای دندان های اصلی انسان را بگیرد. بنابراین اولین توصیه ما به شما این است که هر چند وقت یکبار حتما به دندانپزشک مراجعه و از سلامت دندان های خود اطمینان حاصل کنید.
دکتر میلاد افشار
جراح دندانپزشک و متخصص ایمپلنت دندان
تلفن: ۰۲۱۲۶۱۴۰۱۳۴
سوالات متداول
روش مستقیم ترمیم دندان چیست؟
در روش ترمیم مستقیم دندان کلیه اعمال و اقدامات لازم برای ترمیم دندان ها به صورت مستقیم و در داخل دهان انجام می شود.
روش غیر مستقیم ترمیم دندان چیست؟
برخلاف ترمیم مستقیم دندان در ترمیم های غیر مستقیم تمامی اعمال و اقدامات در خارج از دهان و در لابراتوارهای دندانپزشکی و توسط لوازم و تجهیزات تخصصی پیشرفته انجام می گیرد.
ایا ترمیم غیر مستقیم در یک جلسه انجام می شود؟
خیر ترمیم غیر مستقیم چون کارها در لابراتوار انجام می شود بیشتر از یک جلسه طول می کشد.
