به هر گونه تغییر رنگ غیر طبیعی ایجاد شده بر روی دندان ها لکه های دندان گفته می شود. این لکه ها انواع مختلفی دارند. بعضی از این لکه ها مادرزادی و بعضی دیگر ممکن است به دلیل نوشیدنی هایی نظیر چای یا قهوه و یا مداوم مسواک نکردن دندان ها و یا دلایل دیگری به وجود بیایند. برای درمان لکه های دندان راه های مختلفی نیز وجود دارد. امروز قصد داریم تمام این موضوعات را مورد بحث قرار دهیم.
انواع لکه های دندان
لکه های دندان بنا به دلایل مختلفی پدید می آیند. این لکه ها به دو گروه اصلی تقسیم می شوند. گروه اول گروهی است که توسط عوامل بیرونی به وجود می آیند، و گروه دوم توسط عوامل درونی پدید می آیند. لکه هایی که توسط عوامل بیرونی بر روی دندان به وجود می آیند رایج تر از لکه های به وجود آمده توسط عوامل درونی هستند.
این لکه ها به دلیل عواملی مانند نوشیدنی هایی نظیر چای، قهوه ( نوشیدنی های کافئین دار)، نوشابه و نوشیدنی های الکلی، یا غذا های رنگی و یا استعمال دخانیات همانند سیگار به صورت لکه های قهوه ای و یا زرد بر روی دندان پدیدار می شوند. اما لکه های درونی ممکن است بر روی یک دندان یا قسمتی از دندان باشد.
لکه های درونی ممکن است بنا به دلایلی مانند مواجه شدن بیش از حد دندان با فلوراید، مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک در زمان بارداری، عدم رشد کامل جنین و یا بیماری هایی که بر روی دندان ها اثر می گذارند.
لکه های سیاه
بعضی وقت ها لکه های روی دندان فقط یک لکه ساده نبوده که به وسیله عوامل داخلی یا خارجی به وجود آمده باشد، بلکه ممکن است بافت آن دندان فاسد شده باشد. باید حواسمان باشد که در صورت مشاهده سیاه شدن دندان سریعا به دندان پزشک مراجعه نماییم به ویژه اگر آن دندان قبلا دچار آسیب دیدگی یا عفونت شده باشد.
بیشتر بخوانید: بهداشت دهان و دندان
لکه های درونی
لکه های درونی دندان در هر برهه زمانی ممکن است فرد را تحت تأثیر خود قرار بدهد حتی قبل از تولد فرد و هنگامی که هنوز یک جنین است. این لکه های دندان می تواند به دلیل مشکلات ژنتیکی نیز باشد برای مثال در بعضی افراد مینای دندان ها ضخیم تر و سفیدتر هستند و در بعضی افراد باالعکس. همچنین آسیب دیدگی دندان ها یکی دیگر از عوامل لکه های درونی است و گاهی نیز بعضی از مواد دندانپزشکی نیز موجب ایجاد لکه های درونی دندان می شود.
درمان لکه های دندان
از آن جا که لکه های دندان انواع مختلف دارد و دلایل به وجود آمدن آن ها نیز با یکدیگر فرق دارند پس درمان هر لکه نیز ممکن است با دیگری متفاوت باشد. روش درمان لکه های دندان به فاکتور هایی مانند نوع لکه، مدت زمان و دلیل به وجود آمدن لکه بستگی دارد که مواردی را با هم در ادامه این مطلب بررسی خواهیم کرد.
درمان لکه های بیرونی
هان گونه که گفتیم لکه های بیرونی لکه هایی بودند که توسط عوامل بیرونی نظیر نوشیدنی ها و غذا های رنگی و … بر روی دندان پدیدار می شوند. این لکه ها معمولا با استفاده از خمیر دندان های سفید کننده و یا وایتنینگ ها از بین می روند اما، اگر لکه های به وجود آمده عمیق باشند بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنیم.
از بین بردن لکه های بیرونی
درمان لکه های درونی دندان به دلیل اینکه ساختار درونی آن تغییر می کند امری غیر ممکن مگر با دو روش که خواهیم گفت. روش اول استفاده از طریق عصب کشی دندان و سفید کننده و روش دوم استفاده از روکش های دندان. روکش سطح نازکی بوده که مواد تهیه آن از کامپوزیت و یا سرامیک بوده و بر روی دندان قرار گرفته و عیوب و لکه های درونی دندان را می پوشاند.
بیشتر بخوانید: دندانپزشکی زیبایی
راه های پیشگیری از ایجاد لکه های دندان ها
برای پیشگیری از پدید آمدن لکه های دندان راه های ساده و زیادی وجود دارد که با هم آن ها را مرور می کنیم. یکی از راه های پیشگیری مسواک زدن مرتب و مداوم دندان ها در طول روز و آخر شب به ویژه اگر آن فرد سیگاری باشد و یا در طول روز چای و قهوه زیاد می نوشد . این افراد باید بلافاصله بعد از نوشیدن چای یا قهوه و یا استعمال سیگار فورا مسواک زده تا لکه هایی که ایجاد می شوند ماندگار نشوند.
استفاده مداوم از نخ دندان یکی دیگر از راه های پیشگیری از ایجاد لکه بر روی دندان هاست. بعد از مسواک زدن استفاده از دهان شویه گزینه مناسب دیگری برای پیشگیری است، همچنین استفاده از سفید کننده های دندان و خمیر دندان هایی که حاوی فلوراید بیشتری هستند می توانند از پوسیدگی ئ ایجاد لکه بر روی دندان ها جلوگیری کنند.
با رعایت نکات گفته شده و رعایت بهداشت دهان و جلوگیری از آسیب و ضربه دیدن دندان ها می توان از ایجاد لکه بر روی دندان ها جلوگیری کرد.
ویزیت و معاینه مرتب توسط دندان پزشک
یکی دیگر از مهم ترین راه های مراقبت از دندان ها و پیشگیری از ایجاد لکه های دندان و هرگونه آسیب دیگری معاینه مرتب دندان های خود توسط دندان پزشک است. به طور معمول هر شش ماه یک بار یا دو بار در سال باید تحت ویزیت و معاینه کامل دندان پزشک قرار بگیریم. این کار علاوه برآن که از ایجاد لکه های دندان جلوگیری می کند از بروز خیلی از مشکلات مانند خرابی دندان و پوسیدگی دندان و … جلوگیری کند.
نکته پایانی
دندان ها علاوه بر آن که در گوارش و هضم نقش به سزایی دارند در زیبایی هم نقش مهمی دارند. سفید، سالم و عاری نگه داشتن دندان ها از هر گونه لکه ای یکی از دغدغه های امروز مردم است. با توجه به اینکه مخارج دندان پزشکی برای بسیاری از اقشار با توجه به وضعیت اقتصادی امروز گران بوده توصیه می شود که یک سری از نکات را جدی بگیریم:
مسواک زدن مرتب دندان ها به خصوص قبل از خواب، کشیدن نخ دندان ( هر روز )، دوری از دخانیات، شستن دهان با دهان شویه مناسب و یا مسواک زدن بعد از مخوردن غذا های رنگی و نوشیدنی هایی نظیر چای یا قهوه، اهمیت دادن به دندان هایمان و جلوگیری از آسیب و ضربه دیدن آن ها، ویزیت و معاینه شدن مرتب توسط دندان پزشک از نکات بسیار کلیدی برای حفظ سلامت دندان هایمان است.
دکتر میلاد افشار
دندانپزشک جراح و متخصص ایمپلنت
تلفن: ۲۶۱۴۰۱۳۴
