دندان عقل نهفته روی عصب

بعضی از این دندان‌ها هرگز به طور کامل درنمی‌آیند چون یا توسط دیگر دندان‌ها تحت فشار هستند یا با بخشی از لثه پوشیده شده‌اند. ترکیب این شرایط، یعنی فشرده شدن، جزیی جوانه زدن و دیگر مسائل، باعث بروز مشکلاتی می‌شود.

جراحی دندان عقل نیمه نهفته و نهفته هرچند پروسه مشکلی است، اما دیر یا زود باید انجام شود.

جراحی دندان عقل روی عصب

در صورتی که ریشه‌ی دندان عقل دور اعصاب پیچیده باشد، کشیدن کامل و جراحی دندان عقل روی عصب باعث آسیب به اعصاب و درنتیجه بی‌حس شدن لب‌ها، چانه و گردن می‌شود که ممکن است موقتی یا دائم باشد.

در چنین شرایطی برای کاهش ریسک از روشی به نام کرونکتومی یا حذف جزیی دندان استفاده می‌شود که ریسک آسیب عصبی را پایین می‌آورد. در این روش تنها بخشی از دندان جدا می‌شود و ریشه سالم باقی می‌ماند.

معمولاً زمانی که صحبت از کشیدن دندان است، به احتمال زیاد منظور دندان عقل یا دندان‌های عقل است! بله، ما به طور طبیعی چهار دندان عقل داریم. با این حال در بعضی از افراد همه‌ی این چهار دندان شکل نمی‌گیرد. در بعضی افراد هم دندان‌های عقل پشت بقیه‌ی دندان‌ها گیر افتاده‌اند و هرگز در نمی‌آیند یا این که باعث مشکلاتی می‌شود.

جراحی دندان عقل نهفته

بعضی‌ ها متاسفانه دندان عقل نهفته دارند، یعنی این دندان‌ها درون لثه به صورت نهفته باقی می‌مانند یا درون لثه رشد می‌کنند و نیاز به جراحی دارند. گاهی هم دندان عقل درمی‌آید اما تمیز کردن و حفظ بهداشت آن سخت است و عفونت می‌کند یا می‌پوسد و حفره‌دار می‌شود. در چنین موقعیتی باید دندان را کشید.

با این که معمولاً کشیدن دندان کار راحتی است، اما کشیدن دندان عقل می‌تواند خیلی پیچیده باشد. کشیدن و جراحی این دندان ممکن است با خونریزی شدید، عفونت، و آسیب به دیگر دندان‌ها همراه باشد. البته این عوارض معمول هستند و به عنوان مشکلات رایج این نوع عمل تقریباً پذیرفته شده‌اند.

دندان ها را چگونه شماره گذاری می‌کنند؟

جراحی دندان عقل نهفته با بیهوشی کامل یا بیحسی موضعی انجام می شود که روش آن به تشخیص دکتر انتخاب می شود.

این مشکل به خصوص در مورد دندان‌های فک پایین ممکن است ایجاد شود زیرا مجموعه‌ی عصب دندان‌های پایین نزدیک یکی از عصب‌های جمجمه‌ای است که آرواره، لب و زبان را در این سمت تحت کنترل دارد.

عوارض جراحی دندان عقل نهفته روی عصب

ممکن است ریشه‌ی دندان عقل کاملاً نزدیک به عصب یا حتی در تماس با آن باشد. در صورتی که دندان با دقت خارج نشود، ممکن است عصب هم از جا کنده شود یا آسیب ببیند. اگر دندانپزشک هم فشار خیلی زیادی به دندان وارد کند ممکن است پایه‌ی دندان هم به عصب فشار بیاورد و عصب آسیب ببیند.

پس باید بسیار دقت کرد که چنین مشکلی هرگز هنگام کشیدن دندان عقل رخ ندهد.

دندان عقل یا دندان مولار سوم معمولاً آخرین دندانی است که هر زمانی بعد از 16 سالگی ممکن است دربیاید. در اغلب موارد این دندان فضای کافی ندارد و به همین دلیل معمولاً به طور نرمال درنمی‌آید. دراین شرایط دندان‌ها نهفته می‌مانند. در چنین حالتی دندان‌های عقل یا به استخوان فک، و یا به دندان کناری خود فشار می‌آوردند.

چنین مسائلی می‌تواند بارها و به طور مکرر منجر به ایجاد عفونت لثه و درنتیجه درد و تورم گردد.

دندان عقل نهفته خیلی رایج است. با این که بعضی افراد هیچ‌وقت دچار مشکلی نمی‌شوند، اما دندان عقل نهفته می‌تواند مشکلات زیادی ایجاد کند.

وقتی دندان عقلی نهفته باشد می‌تواند تله‌ای برای خرده‌های غذا، باکتری، ذرات غذایی و پلاک در بافت‌های نرم اطرافش باشد که باعث ایجاد تورم، حساسیت لثه، پوسیدگی و بوی بد دهان شود.

از آن‌جا که دندان عقل نهفته می‌تواند به دیگر دندان‌ها آسیب بزند یا باعث ایجاد درد و عفونت شود، دندانپزشکان و جراحان دهان معمولاً این دندان را خارج می‌کنند.

مشکل باز نشدن دهان بعد از جراحی دندان عقل

فاکتورهای زیادی می تواند منجر به این مشکل شود. ممکن است لیگامنت محل اتصال فک ها به یکدیگر در اثر جویدن آدامس ضعیف شده باشد. بعلاوه سایش دندان ها و پوسیدگی آن ها نیز می تواند باعث این مشکل شود. در مفصل فک، یک دیسک به نام کاندیل وجود دارد که در صورتی که ضعیف شده باشد می تواند منجر به مشکل باز کردن دهان بعد از جراحی دندان عقل برای مدت مشخصی شود.

آیا کشیدن دندان عقل ضروری است؟

پاسخ این است که بله! شما دیر یا زود باید دندان های عقل نهفته، نیمه نهفته و رشد کرده خود را بکشید. زیرا در صورت بقا، می توانند به دندان های مجاور نیز آسیب رسانده و موجب پوسیدگی آن ها شوند.

کرونکتومی روشی برای جراحی دندان عقل نزدیک عصب

در این روش تاج دندان خارج می‌شود و ریشه‌ی دندان درون فک باقی می‌ماند. اگرچه ریشه هم دارای بافت پالپی قابل رشد است، اما پالپوتومی لازم نیست چون ریشه‌ها بهبود پیدا می‌کنند و درنهایت از روی عصب کنار می‌روند.

نتیجه‌ یک پژوهش نشان داده است که وقتی ریشه‌ها دقیقاً مجاور عصب تحتانی آلوئولار باشند، کرونکتومی نسبت به کشیدن دندان ارجحیت دارد چرا که باعث پیشگیری از آسیب‌های عصبی می‌شود.

مطالعه‌ی دیگری در ژورنال جراحی فک و دهان نشان می‌دهد که درصد کمی از افراد ممکن است نیاز داشته باشند که بعداً ریشه‌ها را هم خارج کنند چرا که ریشه‌ها شروع به رشد کرده‌اند. اما در این شرایط ریشه‌ها به قدر کافی از عصب تحتانی آلوئولار دور هستند که کشیدن آن‌ها باعث آسیب به عصب نمی‌شود.

کاندیدای مناسب عمل کرونکتومی

دندانپزشک یا جراح شما بهترین کسی است که می‌تواند در این زمینه اظهار نظر کند که آیا کرونکتومی برای شما گزینه‌ی مناسبی است یا نه.

اما در هر حال کرونکتومی فقط زمانی استفاده می‌شود که ریشه‌های دندان به عصب فک تحتانی نزدیک باشند.

شرایطی که از روش کرونکتومی استفاده نمی‌شود

• دندان و ریشه عفونت دارد.
• دندان لق است یا جراح حین جراحی متوجه لقی و جابه‌جاشدگی ریشه می‌شود.
• دندان عقل نهفته افقی در امتداد عصب تحتانی آلوئولار است (برش دندان منجر به آسیب عصبی می‌شود.)

مراقبت های بعد از جراحی دندان عقل

ممکن است بعد از عمل کمی تورم داشته باشید که البته به شدت تورم ناشی از کشیدن سنتی دندان نیست.

در این روش، خطر بروز حفره‌ی خشک و عفونت بعد از عمل به شدت کاهش می‌یابد.

دندانپزشک ممکن است برای قبل و بعد از عمل شما آنتی‌بیوتیک تجویز کند و دستورالعمل‌هایی برای مراقبت‌های بعد از عمل بدهد.

با این که دهانتان حساس شده اما باید مسواک بزنید. دو مرتبه در روز با یک مسواک نرم مسواک بزنید که باعث بهبود زخم جراحی می‌شود. این مسواک‌ها انحنا و موهای نرمی دارند که برای تمیز کردن خط لثه و دندان‌ها مناسب است.

حتماً بعد از عمل به طور منظم چکاپ‌های خود را انجام دهید و در صورتی که هرگونه ناراحتی غیر معمول دارید با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

هیچ کس دوست ندارد بخش‌هایی از بدنش دچار بی‌حسی شود، چه به صورت دائم یا موقت. پس در صورتی که دندانپزشک بحث کشیدن دندان عقل را مطرح کرد، از او بپرسید که آیا کاندیدای مناسبی برای کرونکتومی هستید یا نه.

پرسش شما

 ❓ جناب دکتر من یک دندان عقل نهفته افقی روی فک پایین سمت چپ دارم. شک دارم روی عصب هست یا خیر. آیا می توانم آنرا جراحی کنم؟

⬅ دوست عزیز ابتدا باید یک عکس OPG از دندان شما گرفته شود. در صورتی که مشکل خاصی نداشته باشد و به عصب های شما آسیب نرساند امکان کشیدن دندان عقل وجود دارد.

❓ آیا جراحی دندان عقل نهفته درد دارد؟

⬅ دردی که به سبب فشار دندان عقل نهفته افقی به سایر دندان ها وارد می شود، بسیار بیشتر از دردی است که پس از رفع بیحسی پس از کشیدن دندان عقل حس می کنید. به طور معمول دندانپزشک در هنگام جراحی از بیحسی موضعی استفاده می کند و در صورت وجود درد بعد از عمل جراحی، مسکن هایی نظیر مفنامیک اسید و ژلوفن را تجویز میکند.